เมตตากับคนใกล้ตัวถ้าใจเราเคล้าเคลียอยู่อย่างนี้นะ มองคนอื่น มองสัตว์อื่นด้วยความรู้สึกเป็นมิตร ด้วยความรู้สึกเห็นอกเห็นใจ คนโบราณฉลาดนะ "บอกให้เอาใจเขา มาใส่ใจเรา" เอาใจเขา มาใส่ใจเรา หมายถึงว่า ตัดสินเขา ด้วยสายตาของเขาบ้าง ไม่ใช่ตัดสินเค้าด้วยสายตาของเราคนเดียว ทำไมเค้าต้องเป็นอย่างนี้ ทำไมเค้าต้องทำอย่างนี้ บางทีเค้าก็มีเหตุผลของเค้า เราเข้าใจแล้วนะ ความเคียดแค้นอะไรนี่ก็จะหายไป นี่พอเราเจริญเมตตามากๆ ใจเราจะมีความสุข มีความสงบ นี่เป็นกรรมฐานที่ดีนะ การเจริญเมตตาภาวนา เพราะว่าโลกทุกวันนี้ร้อนเต็มทีแล้ว ไปไหนก็ยุ่งไปหมดทุกหนทุกแห่ง นั่งรถไปเจอเสื้อเหลืองเสื้อแดงยุ่งไปหมด เปิดวิทยุ เปิดโทรทัศน์ เปิดหนังสือพิมพ์ ก็มีแต่เรื่องทะเลาะกัน ฉะนั้นเราเจริญเมตตา พอจิตใจสงบ ทีนี้ภาวนาง่ายแล้ว เจริญเมตตาไปกว้างๆ เจริญเมตตามีสองอันนะ อันนึงเรียกว่า "เมตตาพรหมวิหาร" อันนึงเรียกว่า "เมตตาอัปปมัญญา" สองอย่างนี้ไม่เหมือนกัน "เมตตาพรหมวิหาร" เป็นเมตตาแบบเจาะจง เช่น เราเห็นลุงคนนึงแก่แล้ว เรามองด้วยสายตาเป็นมิตร นี่อย่างนี้ หรือมีกรุณา สมมติเพื่อนเราไม่สบาย อยากให้เค้าหาย เบื้องต้นนะ เมตตา กรุณา มุฑิตา คนใกล้ๆตัว คนที่เรารักก่อน คนที่เกลียดนี่ อยู่ๆไปให้เมตตา เมตตายากนะ ทีแรกสิ่งที่เรารักที่สุดคือตัวเอง เมตตาตัวเองก่อน อย่าเบียดเบียนตัวเองด้วยความชั่วทั้งหลาย ต่อมาเมตตาคนรอบๆตัว ต่อไปก็ขยายวงออกไปเมตตาคนอื่นที่เป็นกลางๆ สุดท้ายเมตตากับศัตรูก็ได้นะ ศัตรูก็น่าสงสาร ศัตรูด่าเราแล้วเราเฉยๆ ศัตรูกลุ้มใจน่าสงสาร เมื่อยนะด่าเค้า วางแผนเอาอึไปปา เหนื่อยนะไม่ใช่ไม่เหนื่อย เหม็นก่อนเพื่อนเลย เหม็นก่อนนายกอีก นี่น่าสงสารนะ ถ้ามองอย่างนี้นะ มองด้วยสายตาที่เป็นมิตร มองด้วยสายตาที่เข้าใจ เห็นอกเห็นใจ ความโกรธความเกลียดในใจเรามันจะหายไป คราวนี้เรามองโลกทั้งโลกเลย ไม่ต้องมีประมาณ ไม่ต้องมีขอบเขต ไม่ต้องมองเป็นคนๆแล้ว ตรงที่มองเป็นคนๆนี้ยังเป็นพรหมวิหาร พรหมวิหารสี่ เมตตาคนนี้ กรุณาคนนี้ มุฑิตาคนนี้ อุเบกขาคนนี้ มุฑิตาก็คือ ดีใจกับเค้าด้วยเวลาเค้าได้ดี ไม่ใช่ไฟไหม้บ้านเค้าก็ดีใจกับเค้าด้วย อันนั้นไม่ใช่มุฑิตาแล้ว ถ้าเป็น "อัปปมัญญา" จะไม่มีขอบมีเขต ไม่เลือกคน ไม่เลือกเป้าหมายนะ ใจจะกว้างขวาง หัดทีแรกก็หัดเป็นทิศๆก่อน เช่น ทำความรู้สึกไป ขอความเป็นมิตรไมตรีให้มีแก่สัตว์ทางนี้ ทางข้างหน้านี้ ข้างหลัง ข้างซ้าย ข้างขวา ข้างบน ข้างล่าง ฝึกไปเรื่อย ต่อไปใจเราจะคล้ายๆพระอาทิตย์ พระจันทร์ อยู่ตรงกลางนะ แผ่รัศมีไปรอบทิศทางได้ นี้เป็นเรื่องของสมาธิทั้งนั้นเลย